Familie Vanhemel - Inleiding en oorsprong naam
De Limburgse familie Vanhemel is een tak van een veel grotere familie die zijn oorsprong had in de Antwerpse (Zuider)Kempen meer bepaald in de regio Westerlo - Balen. Deze tak is momenteel nog steeds de grootste tak.
De naam begon als "Van Heumel" meer bepaald met Adriaan VAN HEUMEL, geboren voor 1586 te Mol, overleden op 11-06-1658 te Mol. Over de betekenis van de naam is weinig info terug te vinden. Er wordt in verband met "VANHEMEL" (of één van de varianten) regelmatig gesuggereerd dat de naam zijn oorsprong zou hebben in bv. de naam van een café of herberg die de naam "In de hemel" droeg. Vermits de naam VANHEMEL hier als oorsprong de naam "VAN HEUMEL" heeft, lijkt die betekenis niet op te gaan voor onze familie. Of het zou moeten zijn dat VAN HEUMEL een fout bij de bevolkingsdienst was en de naam terug gecorrigeerd werd in de volgende generatie.
Terug naar de familie: reeds bij het vierde kind van Adriaan VAN HEUMEL, verviel de "u" in de naam en ging de tak verder onder de naam "Van Hemel" meer bepaald met Jacobus VAN HEMEL, geboren ca 1650 te Mol, overleden op 04-04-1705 te Westerlo. De naam bleef bij zijn kinderen intact, met uitzondering van één dochter, Joanna Catharina HEMELS, geboren op 04-09-1702 te Westerlo, overleden op 16-10-1749 te Wiekevorst. Waarom deze dochter een volledig afwijkende naam kreeg van de rest van de familie, is niet geweten. In elk geval zette deze naam zich hier niet verder vermits haar kinderen de naam van haar man droegen.
Maar terug naar VAN HEMEL. In de volgende generatie treedt er opnieuw een naamsverandering op. Een broer van Joanna Catharina HEMELS was Joannes VAN HEMEL, geboren op 22-11-1693 te Westerlo, overleden op 26-10-1756 te Zoerle Parwijs. Deze man trouwde tweemaal en had 5 kinderen uit zijn eerste huwelijk en 5 uit zijn tweede huwelijk. Bij de kinderen uit zijn eerste huwelijk waren er 2 die de naam VAN HEMEL bleven dragen, 2 die de naam VAN HEMELEN droegen en 1 die de naam VAN HEMELS droeg. Bij de kinderen uit zijn tweede huwelijk waren er 2 met de naam VAN HEMEL en 3 met de naam VAN HEMELEN. We merken hier op dat de naam VAN HEMELEN zich sterker begint door te zetten. Uiteindelijk zou het ook deze naam zijn die het sterkst vertegenwoordigd blijft in de Kempen, niettegenstaande het feit dat ook de naam VAN HEMEL nog steeds bestaat in deze oertak van de familie.
Rond de helft van de 18e eeuw begon de familie ook vertakkingen te krijgen in andere provincies: voornamelijk Limburg (waar ik zelf deel van uitmaak) maar ook naar Brabant. In Brabant situeert de familie zich vooral in de driehoek Aarschot - Tienen - Leuven. Hier zien we de naam opnieuw veranderen. De eerste "Brabander" was Adrianus - Arnoldus ? VAN HEMELEN, geboren te Nieuwrode ? Overleden op 28-10-1787 te Nieuwrode. 1 van zijn kinderen (zijn oudste zoon) heette Cornelius Adriaen VANHEMELEN, geboren op 24-07-1760 te Lubbeek (reeds een klein verschil, de naam wordt nu aan mekaar geschreven). Echter zijn drie volgende kinderen droegen allemaal de naam VAN EMELEN (de H vervalt dus). We zien deze naam sporadisch nog opduiken in de Brabantse regio maar het is toch vooral de naam VANHEMELEN die het grootste deel (tot op heden) blijft uitmaken van de Brabantse Tak.
We vermelden nog kort dat er ook een tak zich afsplitste naar Oost- en West-Vlaanderen en ook naar Nederland. In Oost- en West-Vlaanderen veranderde de naam opnieuw namelijk naar VAN DEN HEMEL (ook in Nederland). Verder is er ook nog een kleinere tak die de naam VANDENHEMEL (aan mekaar dus) draagt, die zich voornamelijk situeert in de regio rond de taalgrens tussen Vlaanderen en Henegouwen.
Het is echter niet de bedoeling om deze zeer grote familie volledig in detail hier te gaan bespreken. Dit is ook niet nodig vermits er al een website bestaat waar dit wel gedaan word. Wie zichzelf dus herkent in de hier opgegeven namen, verwijs ik graag door naar de website http://www.hemel.be, het enorme werkstuk van Jan Van Hemelen.
De tak die ons wel interesseert is de Limburgse tak. In het volgend onderdeel "Kroniek" schrijven we het verhaal van de eerste Limburger van deze familie tot en met mezelf en mijn naaste familie.