Israel - Oude centrum en de muren van Jeruzalem

Op de foto de muren en de oude binnenstad van Jeruzalem. Het gebouw met de gouden koepel is de Rotskoepel, een van de oudste nog bestaande islamitische monumenten.

Als heilige stad voor jodendom, christendom en islam heeft Jeruzalem altijd een enorme symbolische betekenis gehad. Onder de honderden historische monumenten zijn belangrijke locaties voor elk van de religieuze gemeenschappen: de Haram al-Sharif (bekend als de Tempelberg voor de joodse gemeenschap) en de westmuur (Klaagmuur) voor joden, de Heilig Grafkerk en de Via Dolorosa voor christenen en voor moslims de Rotskoepel en de Al Aqsamoskeeu op de Hram al-Sharif. De symbolische betekenis van Jeruzalem voor drie wereldgodsdiensten heeft aanleiding gegeven tot een machtsstrijd van eeuwen.

De eerste tempel werd door koning Salomo gebouwd op de berg Moria of Tempelberg en voltooid in 957 v.Chr. Hij werd in 586 v.Chr. verwoest door Nebukadnezar II van Babylonië. In 515 v.Chr. werd de tweede tempel voltooid en tijdens de Romeinse overheersing werd die vergroot door Herodes de Grote (73 - 4 v.Chr.), waarbij de beroemde westelijke muur werd gebouwd als onderdeel van de steunconstructie voor de vergrote Tempelberg. De Romeinen verwoestten de tweede tempel in 70 n.Chr. en bouwden een citadel, de Aelia Capitolina.

De christelijke suprematie vanaf de 4e eeuw bezorgde Jeruzalem een van de vreedzaamste en welvarendste periodes. Tot de christelijke heiligdommen behoorde de Heilig Grafkerk die in 335 werd voltooid en de plaats markeerde van graf en opstanding van Jezus. Het is de heiligste plaats in de christelijke wereld.

Arabieren veroverden Jeruzalem in 638 en de nieuwe heersers gaven opdracht tot de bouw van de Rotskoepel op de Tempelberg: de heiligste plaats van de joden. De Rotskoepel, eerder bedoeld als gedenkplaats dan als moskee, werd voltooid rond 691 en is een van de oudste nog bestaande islamitische bouwwerken. De Al Aqsamoskee werd tussen eind 7e en begin 8e eeuw ook op de Tempelberg gebouwd.

Dit tijdperk van vreedzame co-existentie eindigde in 969, toen de stad in handen kwam van de Egyptisch-Arabische Fatimiden die systematisch alle synagogen en kerken verwoestten. Hun verbod op christelijke pelgrimstochten werd een oorzaak van de kruistochten die in 1099 uitliepen op de inname van Jeruzalem. Tijdens het christelijke koninkrijk werd de Rotskoepel veranderd in een christelijk heiligdom (Templum Domini), werd de Heilig Grafkerk herbouwd en werden hospitia en kloosters gesticht.